Page 42 - Gezondheid bereikbaar voor iedereen!

VOZ MAGAZINE IN GESPREK MET FREDERIEKE SCHAAFSMA

“Als je mij vraagt of de

arbodiensten allemaal geleerd
hebben van de eerste golf, dan zeg ik:

dat weet ik nu nog niet.”

Prof. dr.

Frederieke G.

Schaafsma,
bedrijfsarts. ling en samenwerking vast te houden. Ik dat geluid elders in het land soms ook:

zie inmiddels dat een aantal arbodiensten denk eens na over hernieuwde vormen van
Frederieke Schaafsma (1970) is in juli nu weer een eigen product COVID-19 samenwerking tussen deze twee werk-
2020 gestart als bijzonder hoogleraar zorg maken inclusief het aanbieden van vormen. Hebben we bij de vorming van de
arbeids- en bedrijfsgeneeskunde aan commerciële testen. Arbodiensten hebben huidige arbodiensten niet te veel badwater
het Amsterdam UMC, Coronel Insti- hun ontstaan te danken aan het publieke met het kind weggegooid?”.
tuut voor Arbeid en Gezondheid. Deze domein. Het aanbieden van commerciële
benoeming kwam tot stand vanuit de testen helpt het publieke belang rond Van marktwerking naar samenwerking
Nederlandse Vereniging voor Arbeids- COVID-19 op macroniveau bezien niet
en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB). echt. Ik snap het overigens vanuit het Schaafsma: “Geen enkele organisatie
perspectief van de werkgevers wel, maar was op de COVID-19 pandemie volledig
Carel Hulshof was 10 jaar haar voorgan- wat je naar commercieel verschuift wordt voorbereid. Een open deur noem ik dat.
ger en de eerste bijzonder hoogleraar in het publieke domein nog niet vanzelf in Wel zag ik meteen al dat bedrijfsartsen
op deze leerstoel. Hij heeft zich steeds de laboratoria opgevuld. En de prijzen van van vooral grotere bedrijven, sneller
ingezet voor het verstevigen van de we- de commerciële testen zijn er ook naar. kunnen schakelen en acteren. Een groot
tenschappelijke basis van de arbeids- en Daar kan je ook andere dingen van doen in bedrijf betrekt de bedrijfsarts sneller in zijn
bedrijfsgeneeskunde en het verkleinen de arbozorg”. crisisplan. Deze Arbo professional zit beter
van de kloof tussen onderzoek en prak- in het interne bedrijfsnetwerk ten opzichte
tijk. Schaafsma zet deze lijn voort. Arbo versus publieke zorg van kleinere werkgevers. Vaak maken die
minder gebruik van de arbodienstverle-
Prof. Frederieke Schaafsma is sedert Schaafsma gaat verder: “Het zou mooi zijn ning. Of roepen een arbodienst alleen in bij
april 2020 hoofd van de Polikliniek Mens als Arbodiensten weer de vroegere relaties ziekteverzuim”.
en Arbeid (PMA) van het Amsterdam met de GGD-en herstellen en hun capaci-
UMC. Als bijzonder hoogleraar gaat zij teit ook inzetten voor het publieke belang. “Als je mij vraagt of de arbodiensten
de wetenschappelijke basis verster- Aan de andere kant moeten we ook zien allemaal geleerd hebben van de eerste
ken van de beroepsuitoefening in de dat GGD-en weer niet direct snel konden golf, dan zeg ik: dat weet ik nu nog niet.
arbeids- en bedrijfsgeneeskunde. Zij zal voorzien in vragen van werkgevers en Het is wel een mooie onderzoeksvraag! Ik
zich inzetten voor de verdere kennisont- arbodiensten, anders dan: “belt u maar het ben daarnaast ontzettend nieuwsgierig
wikkeling en -deling met de praktijk. landelijke nummer”. Deze puzzel moeten of werkgevers wat gehad hebben aan de
we in de toekomst beter oplossen. Dat is adviezen van bedrijfsartsen en de andere
Als bedrijfsarts werkte ze eerder bij de best wel een puzzel in verband met rand- Arbo professionals. Of de verschillende
ArboGroep Gak, was medisch direc- voorwaarden rond marktwerking versus de disciplines, zoals bedrijfsarts, veiligheids-
teur van Arbobutler en verbonden als maatschappelijke en publieke opgaven. De deskundige, arbeid hygiënist en organisa-
bedrijfsarts aan IKA Nederland, en ten- huidige versnippering van Arbodiensten en tiedeskundige weer meer tot samenwer-
slotte zelfstandige professional. Zij was het verschillende regionale beleid bij GGD- ken zijn overgegaan. Wat de toegevoegde
daartussenin verbonden aan de Monash en helpen daar niet bij. Nog afgezien van waarde en de feitelijke opbrengst daarvan
University in Melbourne als research de sturende rol van de minister van VWS in zijn is een vervolg vraag”, licht Schaafsma
Fellow en consultant researcher bij de het beleid rond de coronabestrijding waar toe.
University of Sydney. Beide universitei- GGD-en mede uitvoerder van werden.
ten zijn in Australië. Maar die samenwerking zou juist nu de ko- “Er gaat redelijk wat aan subsidie nu naar
mende jaren beter worden gestimuleerd. projecten die de effecten van COVID-19 op
In haar onderzoek richt Schaafsma Immers de arbodiensten zijn ontstaan uit bijvoorbeeld zorgpersoneel onderzoeken.
zich op het optimaliseren van eviden- de werkliedenzorg. Deze waren begin vo- Maar er wordt weinig tot niets in onder-
ce-based arbeidsgerichte zorg voor alle rige eeuw vaak bij GGD-en en rechtsvoor- zoek geïnvesteerd wat goede arbozorg
werkenden. Samenwerking met zorg- gangers ondergebracht, te beginnen in de voor dat personeel is en wat het kan ople-
verleners binnen en buiten de kliniek toenmalige industriesteden. Het ligt voor veren. Preventie van onnodige belasting
en met andere kerndisciplines binnen de hand daar weer eens opnieuw naar te van zorgpersoneel is het paard voor de
de bedrijfsgezondheidszorg zijn daarbij kijken in het kader van preventie en goede wagen spannen, niet erachter. Ik verbaas
kernthema’s. zorg. GGD-en werken nu minder samen me er wel over. Bijna alle soorten bedrijven
met arbodiensten en vice versa. Ik hoor hebben hiermee te maken. Daar moet je
42 voor ondernemende zorg en public affairs