Page 7 - VOZ MAGAZINE WEB.indd

Louis Overgoor
Louis Overgoor (1956) studeerde geneeskunde aan de Universiteit van Amsterdam en was vanaf me- dio1989b na22jaarpraktiserend huisarts in de B lmermeer/Am- sterdam Zuidoost. H is nu creatief en inhoudel k directeur van het Bettery Institute in Amsterdam.
• Alshuisartsdeedh ruime ervaring op b vragen die leven op het gebied van gezondheid, ziekteendereactievandezorg daarop. H ervoer dat de invloed van mensen op de eigen gezond- heid en functioneren vaak veel groter is dan z zelf denken. Ook is de omgeving een essentiële factor in de ervaren gezondheid.
Dat resulteerde in de ontwikke- ling van de ziekte en zorg (ZZ) naar gezondheid en gedrag (GG), deZZ/GG-visie.Hierinwordt
het maatschappel ke gezond- heidsaanbod naast de medische ziektezorg gepositioneerd en benadrukt. De ZZ/GG visie is landel kgeziennuinspiratieb veel ontwikkelingen binnen en buiten de gezondheidszorg. Overgoorwasin2003mede-op- richter van Bettery Institute dat hulpverleners en organisaties leert om Gezondheid en Gedrag (GG) op een moderne en e ec- tieve w ze naast de reguliere Zorg b Ziekte (ZZ) b cliënten
•
te ondersteunen. Het instituut begeleidt zodoende systeemver- andering in zorg en welz n. Overgoorbouwtmetz nerva- ring, creativiteit, conceptueel denken en praktische insteek verbindingen tussen enerz ds complementaire maatschappe- l kevoorzieningenenanderz ds e ciënte en e ectieve medische ziektezorg. Doel is dat mensen zicheigenaarvoelenvanhun gezondheid, waardoor z die gezondheid positiever ervaren en minder zorg vragen. De be- weging van ZZ naar GG markeert de transitie naar een duurzame organisatie van zorg en welz n.
•
was m n ziekten niet; ik keek naar wat ik wel was en waar m n veerkracht nog restte, en wat m n leven betekenisvol maakte. Daardoor ben ik gaan onderzoe- ken hoe ik zelf aan m n herstel kon werken naast wat ik geleerd had. Net zoals toen ben ik er nog steeds van overtuigd dat w zoveel kansen laten liggen.
Wat ik m dus afvraag: waarom gaat het daar in de zorg niet over? Waarom bl ven w maar hangen in een sterk ingekaderd curatief gericht circuit? Ik vond en vind dat choquerend. In m n studie werd niet eens vier uur t d aan het thema voeding besteed. Dat in tegenstelling tot veel ziekten die je zelden of nooit tegenkomt”.
Huber gaat verder: “Vanaf dat moment wilde ik de zorg veranderen, maar had meteen ook geen idee of dat me zou gaan lukken. Die ziektejaren waren toen, achteraf bezien, wel de meest leerzame jaren van m n leven. En ondertussen werd ik nog met een aantal life events geconfronteerd in gezin en familie. En dat naast m n eigen opeenvolgende ziekten, werk en studie. Toen al voelde ik de drive dat ik wat met m n ervarin- gen wilde doen en met m n idee dat het anders moest. Dit idee kan ik nu beter onder woorden brengen. Ik ging er dus voor, los van de gevolgen voor m n carriè- re, om het echt uit te puzzelen.
Een ding was duidel k: als ik er geen wetenschap van maak, wordt er niet naar geluisterd, dus ik moet er we- tenschap van maken. Logisch was dus dat onderzoek de richting zou worden”.
“Waar kon je die eigen gedachten onderzoeken?”.
Huber: “De plek waar ik vr kon werken, was het Louis Bolk Instituut in Driebergen. Jonge onderzoekers
en vr denkers, hetgeen zeer verr kend was en ook gewoon leuk!
Daarnaast werkte ik met drugsverslaafden en later met mensen die oorlogstrauma’s hadden. Ik wilde ook weten of je voor deze mensen wat kon betekenen; kan je wat herstellen, kan je -of kunnen z zelf - hun leven weer opbouwen?”.
Als je het ziet, dan weet je het.
“Wat mij zo raakt is het persoonlijke stuk van dokter, tegelijk patiënt én wetenschapper, in een persoon. Er is opeens een moment dat je het ziet (‘Als je het ziet, dan weet je het’, zei Cruij ). Dan besluit je het sys- teem te willen gaan veranderen. Dat spoort deels ook met mijn eigen ontwikkeling. Dat herken ik als huis- arts in achterstandswijken en de wens het systeem
te gaan veranderen. Het leuke is dat we nu zien dat jij, vanuit jouw persoonlijke ervaringen en drive, het systeem nu aardig aan het opschudden bent, toch?”.
Huber:“Ja,maardatheeftbestlanggeduurd,datwel. En opeens is er die doorbraak na m n promotie en dan gaat het toch. Aanhouden heeft zin, want deze ont- wikkeling heeft dus z n t d en z n momentum nodig. Steeds meer mensen zien nú pas echt in dat het anders moet, en men durft dat ook hardop uit te spreken; de dokters z n het zat, en nu is veler reactie dat m n ver- haal opeens heel logisch is. Tel dus je zegeningen...”.
‘Systeemdingen’
“De grootste veranderkracht zit dus in de persoon- lijke ervaring. Dat is mooi om te zien. Het is ook een teken van de nieuwe tijd. In het primaire proces en op de werkvloer broeit en gloeit het als eerste. En dat enkel denken vanuit ziek zijn niet meer werkt. Dat denken vanuit gezondheid nieuwe inzichten en gedeelde visies gaat opleveren.
Er is veel gebeurd en er is ook nog veel te doen. Denk bijvoorbeeld aan hoe we het gaan nancieren, orga- niseren en evalueren. ‘Systeemdingen’, want die gaan allemaal komen”.
Huber: “Dat is inderdaad spannend, hoe we dat gaan aanvliegen. Als ik één ding geleerd heb is het niet top-down werken, maar zeer bewust van onderop. De basishouding b deze mensen is: ‘Het is gewoon ge- zond verstand om het anders te doen; vanuit gezond- heid te denken en niet enkel vanuit ziekte’. W kunnen
Van ZZ naar GG 2018 | Jaargang 12 7