“Spoedeisende zorg volop in beweging”

Column Marjolein Verstappen

“Spoedeisende zorg volop in beweging”
13–03–2014
Als het gaat om veiligheid, is een goed georganiseerde spoedeisende zorg van het grootste belang. En dan gaat het niet alleen om de beschikbaarheid van ambulances, maar is het minstens zo belangrijk dat de plek waar patiënten terechtkomen ook echt is toegerust om de zorg te bieden die nodig is.

Het besef dat basisspoedzorg thuishoort bij de huisartsenpost (HAP) dringt bij steeds meer mensen door. Voor de toekomstbestendigheid van de spoedzorg is dat belangrijk, omdat huisartsen bij basisspoedzorg dezelfde kwaliteit leveren tegen veel lagere kosten. Bij de herinrichting van de spoedeisende hulpposten (SEH) moeten deze vervolgens wél zo zijn ingericht dat ze beter dan nu in staat zijn om de complexe gevallen adequaat op te vangen. Een herinrichting leidt in dat geval tot kwalitatief betere spoedzorg tegen lagere kosten.

Een mooi voorbeeld waarbij dit bereikt is en waar wij een rol in speelden, was in Zeist. Tot februari 2013 beschikte de locatie Zeist van het Diakonessenhuis over een SEH. Het zorgprofiel van de locatie Zeist was echter vooral gericht op planbare, poliklinische en chronische zorg. En dus niet ingericht om op een verantwoorde wijze complexe spoedzorg te kunnen aanbieden. Het bezitten van een post voor spoedeisende hulp is dus helemaal niet altijd een garantie voor goede spoedzorg, terwijl veel burgers en gemeenten daar vaak wel stellig van overtuigd zijn. Het is daarom ook een boodschap die moeilijk over is te brengen, zeker als zorgverzekeraar.

In dit geval was het echter het ziekenhuis dat deze conclusie trok, en hierop de samenwerking zocht met de gemeente, de huisartsen in de regio en met ons om te kijken wat de beste oplossing was. Uiteindelijk waren we het er allemaal over eens dat de beste situatie een vernieuwde HAP was in de locatie Zeist. Daarmee was de basisspoedzorg dus gewaarborgd. Ook hebben we gekeken naar de zorgbehoefte, en op basis daarvan heeft de polikliniek chirurgie langere openingstijden gekregen. Zo kunnen lichte sportblessures en kleine chirurgische ingrepen hier ook worden uitgevoerd. De complexe spoedzorg werd verplaatst naar de hoofdlocatie van het Diakonessenhuis in Utrecht. Dat betekent dat mensen die hiermee te maken hebben iets langer onderweg zijn maar uiteindelijk geholpen worden in een omgeving die ook daadwerkelijk is toegerust om de zorg te bieden die zij nodig hebben.

Onze rol als zorgverzekeraar bestond in dit traject vooral uit het helpen bij de visievorming voor deze specifieke situatie. Ook hebben wij de partijen bij elkaar gehouden door de stip op de horizon voor ogen te houden op de momenten dat er spanningen ontstonden. En natuurlijk hebben we ook onze verantwoordelijkheid genomen door de financiële gevolgen van de substitutie vanuit het ziekenhuis naar de huisartsen te ondersteunen. Inmiddels is deze verandering alweer bijna een jaar oud en zijn alle betrokkenen tevreden over de organisatie zoals die gezamenlijk is neergezet.

De komende jaren zullen we ongetwijfeld meer van dergelijke herinrichtingen gaan zien. Om dit succesvol te kunnen doen, zijn er wel enkele voorwaarden. Om te beginnen moet de wil er bij alle betrokkenen zijn om het samen op te pakken. Zorgverzekeraars en ziekenhuizen moeten bereid zijn om de veranderingen richting huisartsen door middel van substitutie te faciliteren, en gemeenten moeten zich niet teveel blindstaren om koste wat kost een SEH binnen hun gemeentegrenzen te behouden. Ziekenhuizen moeten op hun beurt transparant communiceren voor welke spoedzorg men op welke locatie terecht kan. En de huisartsen – de experts op het gebied van basisspoedzorg – moeten vanaf het begin worden betrokken bij de planvorming.

Wij kunnen dankzij uitgebreide regioanalyses goed in kaart brengen waar de kansen liggen voor dergelijke verbeteringen en waar juist niet. De komende tijd zullen wij daar dan ook mee verder gaan in onze kernregio’s.

Alliantie Nederland Rookvrij!
Oude Gracht Groep
IKA Ned
Stichting Kwalificatie & Curriculum Autoriteit
VERA Health and Education
De Rookvrije Generatie